Merhamet Nedir?

Merhamet dendiğinde, hemen aklımıza başkalarına acıma hissi gelir. Aklımıza ilk gelen düşünceye göre merhamet; yoksullara, hastalara, engellilere, güçsüzlere, kedilere, köpeklere, hasılı diğer canlılara acımak ve bu acıma hissiyle onlara lütufta bulunup yardım etmek gelir.

Oysa merhamet, sadece acımak değil, hiçbir zaman acıtmamaktır, incitmemektir, kırıp dökmemekti; her türden başka canlıların yaşamlarına saygı duymak ve yaşadıkları ortamları koruyarak onların neslinin devamını sağlamaktır.

Söz gelimi; avcılık yaptığını sanarak, gereksiz yere yaban hayvanlarını, kurdu kuşu öldürmemektir. Arıların yuvalarının girişini çamurla örüp onları ölüme terk etmemektir.

Şu çetin kış mevsiminde kuşların, kedilerin, köpeklerin ve diğer yaban hayvanlarının barınabilecekleri ve beslenebilecekleri şartların oluşmasına yardımcı olmak, onlara acımak tabii ki merhametin gereğidir. Ancak, bu acıma duygusu kadar önemli olan bir şey daha vardır ki, o da hiçbir canlının gönlünü kırmadan, onlara eziyet etmeden, onları incitmeden, canlarını acıtmadan onlarla birlikte yaşamaktır merhamet.

Hacı Bektaş-ı Veli’nin “İncinsen de incitme,” sözündeki mana ile Yunus Emre’nin;

“Ben gelmedim dava için,

Benim işim sevi için,

Dost’un evi gönüllerdir,

Gönüller yapmaya geldim.”

Sözündeki mana, merhametin tam olarak “acımaktan çok acıtmamak,” olduğunu anlatmak için yeter de artar bile.

Sizin için bir şey yapmak isteyenlere, merhametli olmalarını, başkalarını incitmemesini, başkalarının canını acıtmamasını söyleyin.

Merhamet yani incitmeme duygusu öfkeyi hafifletir, hatta öfkeyi yok eder.

Dale Carnegie’nin de söylediği gibi “İnsan, zekânın karşısında saygıyla eğilir; ama merhametin, iyi davranışın ve şefkatin önünde diz çöker.”

İncitmemek demek olan merhamet, toplumsal dayanışmanın, huzur ve güvenin tesisi ve devamı için de önemlidir.