İlimizin tek tarımsal markası Kaman Cevizi coğrafi işaret çalışması tescil için ilana çıktı

Kaman, ceviz denince ülkemizde ilk akla gelen yerlerden biridir. “Kaman Cevizi”nin ülke çapında tanınması tesadüf değildir. Ülkemizde ilk “Ceviz Kültür ve Sanat Festivali” Kaman’da 1991 yılında düzenlenmiştir. 2020 yılında festivalin 29.su kutlanacaktır. Geçmiş yıllarda düzenlenen festivaller il içi ve il dışından yoğun ilgi görmüştür.

“Kaman Cevizi” geçmişte çok sayıda televizyon programlarına konu edilmiştir. Yerel ve Ulusal medyada birçok defa hakkında haber yapılmıştır. Akademisyenler tarafından “Kaman Cevizi” hakkında çok sayıda makale yazılmıştır. Yazılan makalelerin bir kısmı uluslararası dergilerde yayınlanmıştır. İlçemiz merkez ve köylerinde 400 yaşında çok sayıda “Anıt Ceviz” bulunmaktadır. Ceviz ilçe halkının sosyal ve ekonomik hayatında oldukça önemli bir yere sahiptir.

Bu nedenler ile Kaman İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından “Kaman Cevizi” ne “Türk Patent ve Marka Kurumu”ndan coğrafi işaret (Menşe adı) almak için çalışmalara başlandı. İlçe Müdürlüğü tarafından hazırlanan dosya 30.10.2019 tarihinde C2019/156 başvuru numarası ile “Türk Patent Ve Marka Kurumu”na teslim edildi. Dosya içerisinde Kaman Cevizinin; tanımı ve ayırt edici özellikleri, tarihsel süreçte Kaman ile özdeşleştiği, bitkisel özellikleri, fiziksel özellikleri, kimyasal özellikleri, diğer yerli ve yabancı cevizlerden farklı olduğu gibi özellikleri bilimsel çalışmalar çerçevesinde belgelendirildi.  Kaman ilçesinin tohum, toprak ve iklim açısından üstün özellikler taşıdığını, burada yetiştirilen cevizlerin kalitesi ile ön plana çıktığı belirtildi.

Türk Patent ve Marka Kurumu uzmanları tarafından dosyamız incelendi. Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı üç Genel Müdürlükten görüş soruldu. Uzman incelemesi ve görüşler sonrasında tescil için 3 ay süre ile ilana çıkması uygun görüldü. Türk Patent ve Marka Kurumu bülteninde 17.07.2020 tarihinde 81 sayılı bültende ilana çıkartıldı. Üç aylık ilan süresi sonunda Kaman Cevizinin Coğrafi işaret çalışması tescil edilerek, tamamlanacaktır.

Bu çalışma aynı zamanda ilimiz genelinde de menşe adı sıfatıyla bir ilk olma niteliği taşımaktadır. Kaman Cevizi ilimizin tek tarımsal markasıdır. Kırşehir ilimizde daha önce Kırşehir Ahiler Kalkınma Ajansı tarafından 01.12.2017 tarihinde tescili yaptırılmış olan “Kırşehir Çullaması” ve  “Kırşehir Höşmerim Tatlısı” mahreç işareti niteliğinde olup, menşe adı değildir. Yani özelliklerinin bir kısmını yöreden almaktadır.

Ülkemizde cevize coğrafi işaret şimdiye kadar Niksar Cevizi, Çağlayancerit Cevizi ve Hekimhan Cevizine alınmıştır. Dördüncü olarak “Kaman Cevizi”nin tescillenmesi hepimizin ortak amacıdır.

“Kaman Cevizi”nin ülkemiz cevizciliğinde hak ettiği değere ulaşacağı kanaatini yürekten paylaşmaktayız. Coğrafi İşaretin ilçemize şimdiden hayırlı olmasını dileriz.

Açıklamalar:

Coğrafi İşaret: Coğrafi işaret, temel olarak benzerlerinden farklılaşmış ve bu farkı kaynaklandığı yöreye borçlu olan bir yöresel ürün adını ifade eder. Coğrafi işaretler menşe adı ve mahreç işareti olarak ikiye ayrılır.

Menşe Adı: Ürünün üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinin tamamı sınırları belirlenmiş coğrafi alanda gerçekleşmek zorunda ise bu durumda bulunan coğrafi işaretlere “menşe adı” denir. (Örnek: Kaman Cevizi vb.)

Mahreç İşareti: Ürünün üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinden en az biri sınırları belirlenmiş coğrafi alanda gerçekleşmek zorunda ise yahut ürünle yöre arasındaki bağ sadece ürünün yöre ile özdeşleşmesi veya ürünün ünü ise bu durumdaki coğrafi işaretlere de “mahreç işareti” denir. (Örnek: Kırşehir Çullaması, Kırşehir Höşmerim Tatlısı vb.)