Sen de mi Brutus?

İlk söylendiği günden bu yana iki bin yıldan fazla zaman geçmiş olmasına rağmen, yazı başlığına koyduğum bu cümleyi, bir insandan beklemediğimiz söz ve davranışlarla karşılaştığımızda biz de halen söyleriz. “Sen de mi Brutus?”

Bizim tarihimizde, hatta henüz tarih bile olmamış yakın geçmişimizde de çok büyük ihanetler vardır. Fakat uşağı iken evlatlık aldığı, besleyip büyüttüğü, devlet yönetiminde önemli görevler verdiği Brutus’ün, Roma İmparatoru Sezar’a ihaneti, tarihte en çok bilinen ihanetlerden biridir.

Hikâyeye göre, Roma halkı Sezar öldüğünde mutlu olacaklarına, daha çok refah ve huzur içinde yaşayacaklarına inandırılır. İmparator Sezar’ın öldürülmesi için yapılan plan gereğince senatoda senatörler Sezar’a saldırırlar. Sezar’a son bıçak darbesini de evlatlığı Brutus vurur. 

İmparator Sezar kendisini hançerleyenlerin arasında evlatlığı Brutus’u gördüğünde gözlerine inanamaz ve o meşhur sözünü söyler. “Sen de mi Brutus? Öyleyse yıkıl Sezar.”

Sezar’ın ölümünden sonra Roma’da beklenen olmaz.  Halk beklediği huzuru ve güveni, düşündüğü mutluluğu bulamaz. Ortalık karışır. Halk Sezar’ın katillerinin öldürülmesini ister.

Brutus, Sezar’ı bıçakladıktan sonra Roma halkına bunu Roma’nın özgürlüğü için yaptığını söylese de, yakalanacağını anladığı için intihar eder.

İmparator Sezar’a ihanet eden Brutus, kendisini koruyup kollayan, iş ve meslek sahibi olmasını sağlayan hatta onu senatör yapan Sezar’a için için duyduğu kin ve nefreti kusmuştur. Başta Roma halkının özgürlüğü için yaptığı bahanesi olmak üzere birçok bahane ileri sürerek kendini haklı göstermeye çalışsa da, aslında baştan beri samimi olmadığını, fakat kişisel çıkarları için sessiz kaldığını, fırsat bulur bulmaz da Sezar’ı öldürmek için eyleme geçtiğini ortaya koymuştur. Daha sonra da Roma halkı kandırıldığını anlayıp Brutus ve yandaşlarını hain ilan etmiştir. Sezar’a ihanet edenleri tek tek cezalandırmıştır.

İhanet, çaresi olmayan bir hastalıktır. İnsanlık tarihi birçok Brutus görmüştür. Brutus’ler mevcudun karşısına geçip saldıramasalar da, onun yakın çevresinde fitne çıkararak kargaşa yaratıp gücü zayıflatmaya çalışmışlardır. Ama bunu yaparken Roma halkının gücünü ve sağduyusunu hesaba katmamışlardır.